Szlak fortyfikacji mazurskich

Mamy kilka rodzajów szlaków, są piesze, rowerowe oraz takie, które nazywa się samochodowymi. Ich nazwy dotyczą przede wszystkim długości i czasu jaki potrzeba na przebycie w konkretny sposób. O ile szlak pieszy można przejechać rowerem, a szlak rowerowy samochodem, oczywiście jeśli jego przebieg nie prowadzi przez miejsca dla wjazdu samochodów niemożliwe lub niedozwolone, o tyle szlak samochodowy dla pieszego, a nawet rowerzysty amatora to byłoby nie lada wyzwanie. Do 2016 roku wyznaczono na terenie Warmii i Mazur pięć szlaków samochodowych, zwanych także drogowymi. Jako pierwszy chcielibyśmy omówić króciutko Szlak Fortyfikacji Mazurskich. Według głównej trasy, wytyczonej jako realizacja projektu „Znakowanie turystyczne regionu Warmii i Mazur”, szlak ten ciągnie się co najmniej 438 km. Dlaczego „co najmniej”? Dlatego, że możemy go indywidualnie przedłużyć o atrakcje znajdujące się w pewnym oddaleniu od trasy głównej, a których lokalizację oznaczono specjalnymi tablicami zamontowanymi przy wiodących drogach na szlaku. Naszą przygodę z zabytkami fortyfikacji obronnych możemy zacząć od Rynu lub od Reszla, zależnie od tego, którą z tych miejscowości potraktujemy jako start, a którą jako metę tej wyprawy.

W naszym króciutkim omówieniu, będącym niemal telegraficznych skrótem, starujemy w Rynie.
Ryn – odrestaurowany zamek krzyżacki z okresu XIV wieku;
Ruciane-Nida – pruskie i niemieckie budowle fortyfikacyjne z przełomu XIX i XX wchodzące w skład „węzła obronnego Ruciane”;
Jeże – graniczne niemieckie schrony bojowe z okresu II Wojny Światowej;
Pisz – pozostałości murów i fundamentów zamku krzyżackiego oraz kompleks obronny składający się z ośmiu schronów niemieckich, które budowano w latach 1939-1944, szczególnie interesujący jest podobno jedyny na obszarze Polski schron bierny typu Regelbau 502;
Orzysz – obiekty koszar wojskowych, w których od drugiej połowy XVIII wieku przebywały garnizony wojskowe różnych armii i które służą wojsku do dzisiaj;
Giżycko – zamek krzyżacki z XIV wieku oraz pruski kompleks budowli fortyfikacyjnych z XIX wieku, zwany twierdzą Boyen;
Stańczyki – najwyższe w Polsce, ale nieczynne już mosty kolejowe, które w latach 1933-1943 stanowiły element linii kolejowej służącej dowozowi niemieckich przywódców do Puszczy Romnickiej na spotkania mające tajny charakter;
Kruklanki – kompleks żelbetowych bunkrów i rowów stanowiący fragment niemieckich fortyfikacji, zwanych „giżyckim rejonem umocnionym” (GRU);
Pozezdrze – pozostałości polowej kwatery Heinricha Himmlera, znanego jako komisarz do spraw umacniania niemieckości;
Węgorzewo – zamek krzyżacki z XIV wieku, a także pozostałości bunkrów wchodzących w skład polowej kwatery naczelnego dowództwa Wehrmachtu;
Mamerki – bunkry i inne pozostałości kwatery niemieckiego naczelnego dowództwa wojsk lądowych (OKH), zwane „Mauerwald”;
Gierłoż – pozostałości bunkrów i innych zabudowań kwatery głównej Adolfa Hitlera, służące przywódcy Niemiec w latach 1941 -1944 , znane pod nazwą „Wilczy Szaniec” ;
Kętrzyn – odrestaurowany zamek krzyżacki z XIV wieku;
Reszel – zamek biskupów warmińskich, elementy murów obronnych i stare mosty z okresu XIV i XV wieku.